معمولاً تصورمان از شاگردان عیسی، مردانی چون پطرس، یوحنا و پولس است که همه چیز خود را رها کردند تا از عیسی پیروی کنند؛ کسانی که همچون عیسی معجزه می‌کردند و سرانجام به‌خاطر ایمان به او به شهادت رسیدند. اما متأسفانه اکثر ما فراموش می‌کنیم که افراد دیگری نیز در دوران خدمت عیسی بودند که گرچه چندان نامی از آنها برده نمی‌شود، اما وفادارانه او را پیروی نمودند. این پیروان عیسی در زمان‌ها و موقعیت‌های گوناگون همراه او بودند، اما از همه مهمتر، در یکی از دشوارترین لحظات زندگی عیسی، در شرایطی که سایرین او را ترک کرده بودند، همراه عیسی ماندند. اینان زنانی بودند که در پای صلیب عیسی حضور داشتند.

این زنان از خیلی جهات افرادی عادی و معمولی بودند. اما خدمت و سرسپردگی‌شان نسبت به عیسی به هیچ وجه معمولی نبود. اکنون که از زمان صلیب مسیح بیش از دو هزار سال می‌گذرد، بسیاری از ما با همان شرایطی روبرو هستیم که این زنان در آن هنگام با آن مواجه بودند، و بنابراین می‌توانیم درس‌های زیادی از آنان بیاموزیم که به ما کمک می‌کند مانند آنان با اِخلاص و سرسپردگی کامل از خداوند خود پیروی کنیم.

این زنان که بودند؟

از آنجا که عیسی مسیح در ملاء عام به صلیب کشیده شد، بسیاری از افراد می‌توانستند نظاره‌گر این واقعه باشند. اما از بین شاگردان، جز یوحنا در مورد هیچ یک از دیگر حواریون مسیح نمی‌خوانیم که در پای صلیب حضور داشته باشد. در اناجیل هیچ اشاره‌ای به سایر شاگردان نیست، و دقیقاً نمی‌دانیم پطرس پس از انکار مسیح کجا بود. اما یک چیز را با اطمینان می‌دانیم، و آن اینکه گروهی از زنان در پای صلیب حضور داشتند. این زن‌ها صرفاً از سر کنجکاوی یا علاقه به دیدن وقایع هولناک به آنجا نیامده بودند، بلکه آنان پیروان خود عیسی بودند که از اینکه می‌دیدند مولای‌شان بر صلیب کشیده می‌شود عمیقاً محزون و دردمند بودند. جالب اینجاست که هر چهار انجیل به حضور این زنان در پای صلیب اشاره کرده‌اند:

«بسیاری از زنان نیز در آنجا حضور داشتند و از دور نظاره می‌کردند. آنان از جلیل از پی عیسی روانه شده بودند تا او را خدمت کنند. در میان آنها مریم مجدلیه و مریم مادر یعقوب و یوسف، و نیز مادرِ پسران زبدی بودند.» (متی ۲۷‏:‏۵۵‏ و ‏۵۶).

«شماری از زنان نیز از دور نظاره می‌کردند. در میان آنان مریم مجدلیه، مریم مادر یعقوب کوچک و یوشا، و سالومه بودند. این زنان هنگامی که عیسی در جلیل بود او را پیروی و خدمت می‌کردند. بسیاری از زنان دیگر نیز که همراه او به اورشلیم آمده بودند، در آنجا بودند» (مرقس ۱۵:‏۴۰‏ و ‏۴۱).

«اما همه آشنایان او، از جمله زنانی که از جلیل از پی‌اش روانه شده بودند، دور ایستاده، این وقایع را نظاره می‌کردند» (لوقا ۲۳:‏۴۹).

«نزدیک صلیب عیسی، مادر او و خواهر مادرش، و نیز مریم زنِ کلوپاس و مریم مجدلیه ایستاده بودند» (یوحنا ۱۹‏:‏۲۵).

از این زنان می‌توانیم درس‌های مهمی یاد بگیریم که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود:

پیروی از عیسی حتی آنگاه که موجب رسوایی ما باشد

بسیاری از ما در جامعه در موقعیت‌هایی قرار داریم که اگر اطرافیان بفهمند پیرو عیسی هستیم ممکن است ما را مسخره کنند، رسوا شویم یا میان ما و آنان شکاف ایجاد شود. زنانی که در پای صلیب حضور داشتند در این زمینه برای ما الگوی خوبی هستند: مریم مجدلیه زنی روسپی بود که مسیح هفت دیو از او خارج کرده بود (لوقا ۸‏:‏۲‏ و ‏۳). اما او با وجود گذشته شرم‌آور خود، از آمدن به نزد عیسی و بوسیدن و تدهین کردنِ پاهای او به عطری گرانبها پروایی نداشت. این کار او باعث شد سؤالات زیادی به ذهن مردانی که آنجا حضور داشتند خطور کند. مریم مجدلیه می‌توانست حفظِ آبرو کند و بجای آنکه محبت خود نسبت به عیسی را علناً نشان دهد، به‌طور مخفیانه پیرو عیسی باشد و بدین ترتیب اسبابِ رسوایی و سرافکندگی خود نشود. اما او در عوض تصمیم گرفت رسواییِ زنی ناپاک بودن را به جان بخرد و مضحکۀ دیگران شود، ولی از محبت خود نسبت به عیسی عار نداشته باشد و آن را حتی تا پای صلیب وفادارانه نشان دهد. در آن روزگار مرتبط دانسته شدن با جنایتکاری که بر صلیب در حال جان دادن بود به‌راستی مایۀ رسوایی بود، اما مریم مجدلیه با حضور خود در پای صلیب، این رسوایی را با آغوش باز پذیرفت.

مریم از آن رو خفّتِ با عیسی بودن را به جان خرید و چنین محبت عمیقی نسبت به او داشت که بیش از خیلی‌های دیگر بخشیده شده بود. ارادت و سرسپردگی او نسبت به عیسی نمونه‌ای است برای هر یک از ما.

پیروی از عیسی حتی آنگاه که خطر به‌همراه دارد

پیروی از عیسی کار پرمخاطره‌ای است. کسانی که تصور می‌کنند با پذیرفتن دعوت مسیح زندگی راحت و بی‌دغدغه‌ای خواهند داشت سخت در اشتباهند. اما این زنان از خطراتی که پیروی از عیسی در بر داشت به‌خوبی آگاه بودند و این خطرات را با آغوش باز پذیرفتند. رومی‌ها عیسی را به‌عنوان فردی یاغی اعدام می‌کردند که ادعای پادشاهی داشت! شورش علیه امپراتوری روم و ادعای پادشاهی کردن اتهام بسیار سنگین و خطرناکی بود. طبعاً کسانی نیز که خود را پیرو چنین پادشاهی می‌دانستند و همه جا همراه او بودند از اتهام خیانت و شورش مصون نبودند، و این احتمال قوی وجود داشت که آنان نیز به‌عنوان افراد شورشی اعدام شوند. اما این زنان از خطرِ جدیِ اعدام شدن باکی نداشتند، بلکه تا آخرین لحظات زندگی عیسی در پای صلیب کنار او ماندند. آنان برای نشان دادنِ محبت و سرسپردگی خود نسبت به او براستی حاضر بودند از جان خود بگذرند. این در حالی است که اکثر مردانی که زمانی از عیسی پیروی می‌کردند، به‌هنگام مصلوب شدن او از ترس یا مانند مرقس پا به فرار گذاشتند و یا مثل پطرس مولای خود را انکار کردند! جالب اینجاست که این زنان نه تنها در پای صلیب حضور داشتند، بلکه حتی پس از مرگ عیسی نیز به‌دنبال یوسفِ رامه‌ای از پیِ پیکر عیسی به راه افتادند تا ببینند خداوندشان را کجا می‌گذارند (مرقس ۱۵‏:‏‏۴۷‏؛ متی ۲۷‏:‏۶۱). در روز رستاخیز عیسی نیز در حالی که شاگردان خود را در بالاخانه‌ای پنهان کرده بودند و از ترس یهودیان درها را از پشت قفل کرده بودند (یوحنا ۲۰‏:‏۱۹)، این زنان سحرگاهان برخاستند و برای تدهین بدن عیسی به مقبرۀ او شتافتند.

شهامت و وفاداری این زنان امروزه نیز نمونه‌ای است برای ما تا در رویارویی با خطرات، همچون آنان از پرداختن بها برای مولای خود نهراسیم و تا به آخر به او وفادار بمانیم ….

پیروی از عیسی حتی آنگاه که هیچ کس در کنارمان نیست

خوشبختانه در زندگی مسیحی ما کسانی هستند که پیشاپیش ما می‌خرامند و راه را به ما نشان می‌دهند. اما متأسفانه گاه پیش می‌آید که خود همین رهبران بیراهه می‌روند و از راه راست منحرف می‌شوند. در چنین مواقعی، می‌توان به زنان حاضر در پای صلیب نگریست.

به‌هنگام مصلوب شدن عیسی اکثر شاگردان نزد او حضور نداشتند، اما این زنان همچنان در کنار او بودند. کسانی که از عیسی آن همه معجزه دیده بودند، تعالیم او را شنیده بودند، و توسط خود عیسی انتخاب شده بودند، همگی لغزیده و پا به فرار گذاشته بودند. نمی‌دانیم چرا جز یوحنا هیچ یک از دیگر شاگردان در پای صلیب نبودند. شاید ترسیده بودند، یا از پایان کارِ پادشاه یهود نومید و سرخورده شده بودند. علت هر چه که بود، این زنان با اینکه شاگردان مسیح در کنارشان نماندند، کماکان وفادار ماندند.

در زندگی ما گاه پیش می‌آید که رهبرانی که همواره آنها را سرمشق خود می‌دانسته‌ایم مانند شاگردان قالب تهی می‌کنند یا می‌لغزند و از مسیر درست منحرف می‌شوند. در چنین مواقعی، این زنان نمونه خوبی هستند از اینکه چگونه باید به مسیح وفادار ماند ولو آنکه رهبران در کنارمان نباشند. شاید امروز خود را تنها احساس می‌کنید. شاید در بین کسانی هستید که از پیروی عیسی دست کشیده‌اند و تسلیمِ ترس‌های‌شان شده‌اند. شاید کسانی که زمانی دوشادوش‌تان خدا را خدمت می‌کردند، اکنون دیگر در ایمان نیستند. این زنان به ما می‌آموزند که ایمان‌مان نباید متکی به اطرافیان یا حتی رهبران باشد، بلکه باید به خود مسیح نگاه کنیم.

پیروی از عیسی حتی آنگاه که از خدا مأیوس شده‌ایم

زندگی پر است از وقایع نومیدکننده. معمولاً در اینگونه شرایط به خدا پناه می‌بریم و از او کمک می‌جوییم، اما اگر از خود خدا هم مأیوس شویم تکلیف چیست؟ زنانِ پای صلیبِ عیسی در این زمینه نیز برای ما الگو هستند.

این زنان عیسی را مسیحای موعود خود می‌دانستند. اما حال می‌دیدند که پادشاهِ پیروزمندشان در اوجِ خدمت خود ناگاه دستگیر شده و بر صلیب در حال جان دادن است! این زنان از جلیل تا اورشلیم از پی عیسی آمده بودند و حتی برای رفع نیازهای او از دسترنج خود خرج کرده بودند (لوقا ۸‏:‏‏۲‏ و ‏۳)، و حال ناگاه می‌دیدند که تمام امید و آرزوهای‌شان بر باد رفته و ظاهراً آن همه زحمت به هدر رفته است. این زنان هنگامی که عیسی بر روی صلیب در حال جان دادن بود انتظار رستاخیز او را نداشتند. از نگاه آنان همه چیز تمام شده بود! اما عجیب است که به‌رغمِ سرخوردگی، کماکان به عیسی وفادار ماندند و او را رها نکردند.

آیا شما نیز تا به حال از خدا مأیوس شده‌اید؟ آیا پیش آمده که چیزی را که فکر می‌کردید حق‌تان است از خدا نگرفته باشید؟ اگر چنین است، این زنان در اینگونه شرایط نمونه خوبی برای ما هستند.

پاداش پیروی از عیسی

وفاداری این زنان بی‌پاداش نماند. آنان این افتخار را یافتند که اولین کسانی باشند که خداوندِ قیام‌کرده خود را به چشم می‌بینند. این امر خود نشان‌دهندۀ ارزشی است که مسیح برای وفاداری این زنان قائل بود. مریم مجدلیه به‌خاطر وفاداری‌اش به عیسی، تجربه‌ای ویژه از خداوند خود داشت -‏‏‏‏‏ تجربه‌ای که شاگردانی که خودشان را در آن بالاخانه پنهان کرده بودند از آن محروم ماندند. این زنان همچنین در روز پنطیکاست نیز جزو کسانی بودند که روح‌القدس را دریافت نمودند، و قطعاً در شکل‌گیری کلیسا نقشی تعیین‌کننده داشتند.

آری، زنانِ حاضر در پای صلیب گرچه در پیروی از عیسی متحمل مشکلات، موانع و سرخوردگی‌های زیادی شدند، اما از آنجا که تا به آخر به خداوندشان وفادار ماندند از شادی و برکاتِ پیروی از او نیز برخوردار شدند. این زنان امروزه برای ما نمونه‌ای از محبتِ خالصانه و سرسپردگیِ بی‌چشم‌داشت هستند. باشد که به فیض خدا در زندگی روحانی خود از آنان الگو بگیریم.