نویسنده: یکی از خوانندگان مجلۀ کلمه

 

سنّت درخت کریسمس به آلمان قرن شانزدهم میلادی برمی‌گردد، یعنی زمانی که مسیحیان درختان تزیین شده را به خانه‌های خود آوردند. همچنین در آن زمان عده‌ای هرم‌هایی از چوب می‌ساختند و آن را با شاخه‌های درختان همیشه سبز و شمع تزیین می‌کردند.

به تدریج رسم استفاده از درخت کریسمس در بخش‌های دیگر اروپا نیز طرفدارانی پیدا کرد. در سال ۱۸۴۱ در انگلستان، پرنس آلبرت، شوهر ملکه ویکتوریا با آوردن درخت کریسمس به کاخ ویندزر (Windsor) و تزیین آن با شمع، شیرینی، میوه و انواع آب نبات، استفاده از درخت را به چیزی مد روز تبدیل کرد. واضح است که خانواده‌های ثروتمند انگلیسی به سرعت از این مد پیروی کردند و با ولخرجی تمام به تزیین درخت می‌پرداختند. در سال‌های ۱۸۵۰، این تزیینات شامل عروسک، لوازم خانه مینیاتوری، سازهای کوچک، جواهرات بدلی، شمشیر و تفنگ اسباب بازی، میوه و خوراکی بود.

بسیاری از آمریکایی‌های قرن نوزدهم، درخت کریسمس را چیزی غریب می‌دانستند و اولین درخت کریسمس در آمریکا، مربوط به سال ۱۸۳۰ است که آن هم توسط ساکنان آلمانی پنسیلوانیا به نمایش گذاشته شده بود. این درخت برای جلب کمک‌های مردمی برای کلیسای محلی برپا شده بود. در سال ۱۸۵۱، چنین درختی در محوطه خارجی یک کلیسا برپا شد اما وجود آن برای ساکنان این قصبه بسیار توهین‌آمیز و نوعی بازگشت به بت‌پرستی به‌شمار می‌آمد و آنها خواستار جمع کردن تزیینات شدند.

در حدود سال‌های ۱۸۹۰، لوازم تزیینی کریسمس از آلمان وارد می‌شد و درخت کریسمس به‌تدریج در ایالات متحده محبوبیت می‌یافت. جالب است که اروپاییان از درختان کوچکی که حدود یک تا یک و نیم متر طول داشتند استفاده می‌کردند، در حالی که آمریکاییان درختی را می‌پسندیدند که تا سقف خانه برسد.

در اوایل قرن بیستم، آمریکاییان درخت‌های کریسمس را بیشتر با لوازم تزیینی دست‌ساز خودشان تزیین می‌کردند اما بخش‌های آلمانی/آمریکایی همچنان به استفاده از سیب، بلوط، گردو و شیرینی‌های کوچک بادامی ادامه می‌دادند.

اختراع برق، به ساخته شدن چراغ‌های کریسمس انجامید و امکان درخشش را برای درختان به ارمغان آورد. پس از آن دیدن درختان کریسمس در میدان شهرها به یک منظره آشنای این ایام مبدل شد و تمام ساختمان‌های مهم-‏‏‏ چه شخصی و چه دولتی-‏‏‏ با برپا کردن یک درخت، به استقبال تعطیلات کریسمس می‌رفتند.

در تزیین درخت‌های کریسمس اولیه، به جای مجسمه فرشته در نوک درخت، از اشکال مختلف پری‌های کوچک-‏‏‏ به نشانه ارواح مهربان-‏‏‏ یا زنگوله و شیپر-‏‏‏ که برای ترسانیدن ارواح شیطانی به کار می‌رفت-‏‏‏ استفاده می‌شد.

در لهستان، درخت کریسمس با مجسمه‌های کوچک فرشته، طاووس و پرندگان دیگر و تعداد بسیار زیادی ستاره، پوشیده می‌شد. در سوئد، درخت را با تزیینات چوبی که با رنگ‌های درخشان رنگ‌آمیزی شده‌اند و فیگورهای کودک و حیوانات از جنس پوشال و کاه تزیین می‌کنند.

دانمارکی‌ها، از پرچم‌های کوچک دانمارک و آویزهایی به شکل زنگوله، ستاره، قلب و دانه برف استفاده می‌کنند. مسیحیان ژاپنی بادبزن‌ها و فانوس‌های کوچک را ترجیح می‌دهند. تزیین درخت در اوکراین نیز بسیار جالب است، آنها حتماً در تزیین درخت خود از عنکبوت و تار عنکبوت استفاده می‌کنند و آن را خوش‌یُمن می‌دانند، زیرا بنا بر یک افسانه قدیمی، زنی بی‌بضاعت که هیچ وسیله‌ای برای تزیین درخت و شاد کردن فرزندان خود نداشت، با غصه به خواب می‌رود و هنگام طلوع خورشید متوجه می‌شود که درخت کریسمس خانه‌اش با تار عنکبوت پوشیده شده است و این تارها با دمیدن خورشید به رشته‌های نقره مبدل شده‌اند.