شما در طول روز چقدر مطالعه می‌کنید؟ آیا مطالعۀ کتب و نشریات‌، بخش مهمی از برنامه روزانۀ شما را تشکیل می‌دهد یا وقت شما آنقدر پر است که فرصت مطالعه را به‌هیچ‌وجه ندارید؟ بسیاری از ما مسیحیان به هیچ‌وجه مطالعه نمی‌کنیم و مطالعۀ ما فقط محدود به کتاب‌مقدس و کلام خدا می‌شود. خدا را شکر که خداوند توسط کلام زنده و متبارکش مستقیماً با ما سخن می‌گوید و صرفاً خواندن کلام خدا و ایمان به آن می‌تواند ما را نجات دهد. کلام خدا به‌ تنهایی‌، برای «تعلیم و تنبیه و اصلاح و تربیت در عدالت مفید است‌» (اول تیموتاؤس ۳:‏۱۳).

اما در هنگام خواندن کلام خدا، با آیاتی روبرو می‌شویم که درک و فهم آنها برای ما مشکل است‌، لذا علاوه بر دعا و تعمق در مورد این آیات‌، مطالعۀ کتب تفسیری معتبر برای درک آنها لازم می‌باشد. پس برای درک عمیق‌تر کلام خدا نیاز داریم تا از آثار مفسرین و معلمین برجسته که همه زندگی خود را وقف بررسی کلام خدا کرده‌اند، سود بجوییم‌. از سوی دیگر، ما در کلیسا تعالیم بسیاری را در مورد موضوعات اساسی کتاب‌مقدس می‌شنویم‌؛ اما در ساعات محدود موعظه و تعلیم امکان موشکافی دقیق و بررسی جامع و کامل تعالیم کلام خدا ممکن نیست و گاهی عدم درک صحیح این تعالیم و یا داشتن تعالیم ناکافی‌، می‌تواند باعث گردد تا بینش روحانی ما در مورد مسائل‌، ناقص و ناپخته باشد. پس در این زمینه نیز مطالعه کتب تعلیمی معتبر و راست‌دینانه بسیار ضروری می‌باشد.

بسیاری از ما در زندگی روحانی خود در مورد مسائل مختلف دچار مشکلاتی می‌شویم یا اگر هم شبان تمام وقت کلیسا نباشیم‌، ممکن است شبانی اشخاصی را بر عهده داشته باشیم و در جهت رشد و بلوغ روحانی نوایمانان فعالیت داشته باشیم‌. در چنین مواردی در کنار بهره‌جویی از راهنمایی‌ها و اندرزهای شبان کلیسا، مطالعه کتب مفید و بناکننده مسیحی می‌تواند به ما بسیار کمک کند. برای مثال‌، ممکن است شما در فکر تشکیل خانواده مسیحی و انتخاب همسر باشید؛ یا در مورد رفتار با فرزندانتان دچار مشکل باشید. در این حالت‌، در کنار راهنمایی‌ها و اندرزهای شبان کلیسایتان‌، مطالعه کتبی در زمینه ازدواج مسیحی و یا خانواده مسیحی می‌تواند کمک زیادی به شما بکند و نقشی مکمل در کنار خدمات شبانتان داشته باشد، چون در مورد هر موضوعی هر چقدر اطلاعات بیشتری داشته باشید، نحوه برخورد شما با آن مشکل موفقیت‌آمیزتر خواهد بود.

بسیاری از ما در اطراف خود با اشخاصی مواجه می‌شویم که ایمان مسیحی ما را زیر سؤال می‌برند یا با حق‌جویانی روبرو می‌گردیم که به کلام خدا علاقه دارند ولی سؤالات و مشکلات فکری مانع از تسلیم کامل آنان به خداوند می‌شود. برای کمک به چنین اشخاصی مطالعه کتب و دفاعیات مسیحی بسیار ضروری می‌باشد و اگر ما برای جهان پیرامون خود احساس مسؤولیت می‌کنیم‌، باید لااقل به شکلی مقدماتی‌، با دفاعیات مسیحی آشنایی داشته باشیم‌. بسیاری از ما دارای روحیه بشارتی هستیم و خداوند فیض مخصوصی در این زمینه به ما بخشیده است‌؛ اما برای اینکه بتوانیم خدمت بشارتی خود را به شکل مؤثرتری انجام دهیم‌، مطالعه کتبی در زمینه بشارت می‌تواند به ما بسیار کمک کند. برای مثال‌، در این کتب در مورد روش‌های گوناگون بشارت‌، نحوه ایجاد ارتباط با اشخاص‌، پیگیری وضعیت آنان پس از توبه و موضوعات بسیار دیگر، مطالب مفیدی می‌توان یافت‌.

کتب روحانی ما فقط به موضوعات فوق محدود نمی‌شوند. ما برای پاسخگویی به نیازهای مختلف خود و برای بنا شدن‌، از کتاب‌های مفید دیگر نیز می‌توانیم سود بجوییم‌. برای مثال‌، مطالعه زندگی مردان بزرگ خدا می‌تواند درس‌های بسیاری به ما بیاموزد و باعث تقویت ایمان ما شود. یا مطالعه تاریخ کلیسا وتاریخچه بیداری‌های روحانی می‌تواند بینش ما را در مورد کار خدا در تاریخ و جامعه وسیع‌تر سازد. مطالعه آثار کلاسیک ادبیات مسیحی نیز ما را با تجربیات و مکاشفات عمیق مردان خدا آشنا می‌سازد و ما همه از تجارب و اندوخته‌های گرانبهای آنان برخوردار می‌شویم‌.

پس مطالعه کتب روحانی نباید فقط به شبانان و دانشجویان الهیات محدود شود. در واقع می‌توان گفت هر مسیحی‌ای که در فکر رشد و بنای روحانی خود و کلیسا می‌باشد، اگر می‌خواهد فردی مؤثر در کلیسای خداوند باشد و باعث گسترش ملکوت خدا گردد، باید به مطالعه اهمیت زیادی بدهد.

البته مطالعۀ ما نباید فقط به کتب روحانی محدود شود. اگر ما در فکر جهان پیرامون خود و انسان‌های گمگشته و نجات نیافته هستیم‌، باید از آنچه که در اطرافمان می‌گذرد به‌خوبی آگاه باشیم‌. بدین سبب‌، قسمتی از مطالعات ما باید در مورد تفکر و فرهنگ جهان معاصر باشد و باید با قلمروهایی چون فلسفه‌، ادبیات‌، هنر، علوم و دیگر حوزه‌های فرهنگ معاصر آشنایی داشته باشیم‌. آشنایی تخصصی با هر یک از این قلمروها از توان ما خارج است ولی ما باید نگرشی کلی در مورد این قلمروها داشته باشیم‌. در واقع‌، اگر ما از آنچه که در جهان معاصر می‌گذرد، بی‌اطلاع باشیم و با مکتب‌های فکری و جهان‌بینی‌های موجود آشنایی نداشته باشیم‌، نمی‌توانیم پیام حیات‌بخش انجیل را برای انسان معاصر به زبانی که برای او قابل فهم باشد، بیان نماییم‌. گاه عدم آشنایی ما با فرهنگ معاصر ممکن است به‌گونه‌ای باشد که گویی به زبانی بیگانه با دیگران سخن می‌گوییم‌.

پس با توجه به آنچه که گفته شد، ما نخست باید کلام خدا را به‌خوبی بشناسیم و توسط مطالعه کتب مفید مسیحی‌، بتوانیم کلام خدا را با همۀ ابعادش به انسان‌های مختلف معرفی کنیم و به سؤالات آنان پاسخ دهیم‌. شنیدن موعظه و تعلیم در کلیسا، دعا و مشارکت با ایمانداران دیگر، مهم‌ترین ارکان رشد روحانی ما می‌باشند. اما برای اینکه به مسیحیانی مفید در دست خداوند تبدیل شویم‌، باید دانش خود را از کلام خدا عمیق‌تر سازیم و با مطالعۀ کتب مختلف روحانی در زمینه تعلیم‌، تفسیر، شبانی‌، دفاعیات مسیحی‌، بشارت و... دانش روحانی خود را عمیق‌تر سازیم‌. از سوی دیگر، همانطور که اشاره شد، برای ایجاد ارتباط با جهان پیرامون و شناخت آن‌، بررسی فرهنگ و تفکر حاکم بر آن ضروری می‌باشد که این امر نیز با مطالعه میسر می‌شود.

بررسی زندگی بعضی از مردان خدا در این مورد می‌تواند ما را تشویق کند. برای مثال واعظ معروف جان وسلی با وجود اینکه هر روز ده‌ها مایل با اسب سفر می‌کرد و همه وقت خود را صرف موعظه و تعلیم کلام خدا می‌نمود، اما هیچگاه از مطالعه غافل نمی‌شد و هر روز قسمتی از وقت خود را به مطالعه کتب روحانی و کتب دیگر اختصاص می‌داد. نگارشات او و موعظه‌های چاپ شدۀ وی‌، از بهترین نمونه‌های نثر انگلیسی محسوب می‌شوند؛ فقط کسی می‌توانست کلام خدا را با چنان انگلیسی فصیح و شیوایی بیان کند که آشنایی عمیقی با ادبیات انگلیسی داشته باشد. وی به خادمین جوان متدیست می‌گفت که یا باید به‌طور جدی مطالعه کنند یا باید دست از خدمت بکشند!

برخی از آثار آگوستین نه فقط در ادبیات مسیحی‌، بلکه در ادبیات جهان نیز آثاری مهم و با ارزش تلقی می‌شوند؛ تفکر عمیق و نثر زیبای وی مخالفین بی‌ایمان او را نیز مجذوب می‌نمود. کتاب و اندیشه‌های متفکر مسیحی بْلِز پاسکال از شاهکارهای نثر فرانسه به‌شمار می‌رود. ترجمه انجیل توسط لوتر به زبان آلمانی نیز چنان تأثیر عمیقی بر زبان و ادبیات آلمانی برجای گذاشت که به قول نیچه این ترجمه را باید بنیان زبان و ادبیات نوین آلمانی دانست‌. مطالعۀ این ترجمه بیانگر دانش عمیق لوتر از زبان آلمانی دوران خود بود که قطعاً چنین دانشی تنها با مطالعات گسترده می‌توانست بدست آید.

مثال‌های متعدد دیگری را نیز می‌توان ذکر نمود، اما مطالعۀ همین چند مثال معدود، به ما نشان می‌دهد که این مردان خدا در کنار مطالعۀ عمیق کلام خدا و علوم الهی‌، شناخت عمیقی از تفکر و فرهنگ و ادبیات دوران خود داشتند و بدون چنین شناختی‌، نمی‌توانستند تأثیراتی چنین عمیق بر انسان‌های عصر خود و انسان‌های عصرهای بعدی بر جای بگذارند.

آری‌، اگر خود را در کلیسای خداوند مسیحی‌ای متعهد و مسؤول احساس می‌کنیم‌، باید برای خدمت هرچه مؤثرتر به خدا، خود را بیشتر آماده سازیم و مطالعه می‌تواند نقشی بسیار مهم در آماده شدن ما داشته باشد.

(اگر روزی نیم ساعت به مطالعه اختصاص دهید، در سال ۴۵ کتاب و ظرف ۲۵ سال‌، ۱۰۰۰ کتاب خواهید خواند.)