«خداوند از تو چه چیز را می‌طلبد؟» این سؤال در میکا ۶:‏۸ پیدا می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم به این سؤال پاسخ دهیم‌. خداوند از ما چه می‌خواهد؟ از ما چه انتظاراتی دارد؟ طالب چه خصوصیات روحانی می‌باشد؟ برای اینکه بتوانیم به این سؤال جواب بدهیم‌، به عهدعتیق و به مسأله قربانی‌ها مراجعه کنیم‌.

می‌دانیم که در آن زمان بنی اسرائیل قربانی می‌گذرانید و خود خدا قربانی را مقرر فرمود. برای اینکه راه به حضور خدا باز بشود، ریختن خون قربانی لازم بود. قربانی نشانه‌ای از توبه‌، ایمان‌، سپاسگزاری و پرستش در قلبهای پرستندگان بود. پس این مراسم مستلزم حالت و قلبی روحانی بود؛ یعنی برای مؤثر واقع شدن قربانی، لازم بود که قلب پرستنده راست می‌بود. قربانی قرار بود تجلی ظاهری از قلبی راست در حضور خدا باشد. اما متأسفانه بنی‌اسرائیل با اینکه قربانی می‌کردند، آن حالت روحانی و درونی را نداشتند؛ در زمان مسیح نیز همینطور بود. به همین دلیل مسیح فریسیان را محکوم می‌کرد. ظاهراً همه چیز درست به نظر می‌رسید چون روزه می‌گرفتند، دعا می‌کردند و ... اما با قلبهای ناپاک. بنابراین در حضور «خدایی که عارف دل‌های ماست‌» (لوقا ۱۶:‏۱۵) وضع و حالت قلبهای ما خیلی مهم است‌.

بنابراین در عهد عتیق با آیات مختلفی برخورد می‌کنیم که در آنها خدا می‌فرماید که بعلت نبودنِ روحانیتِ واقعی‌، دیگر قربانی نمی‌خواهد. در همین آیات خودش توضیح می‌دهد که بجای قربانی از ایمانداران چه می‌خواهد. پس ما الان می‌خواهیم همین آیات را بررسی کنیم و ببینیم خداوند از ما چه چیز را می‌طلبد. از طریق این آیات ما حداقل ۵ خصوصیت روحانی مشاهده می‌کنیم‌.

۱- معرفت خدا

«زیرا که رحمت را پسند کردم و نه قربانی را و معرفت خدا را بیشتر از قربانی‌های سوختنی» (هوشع ۶:‏۶). خصوصیت اول این است که محبت و رحمت داشته باشیم و خدا را بشناسیم‌. «من از شما محبت می‌خواهم نه قربانی‌. من از هدایای شما خشنود نیستم بلکه خواهان آنم که مرا بشناسید» (ترجمه تفسیری‌). خدا را شکر که چون خدا به‌طرق مختلف مثلاً خلقت‌، تاریخ‌، کلام خدا و بالاخره از طریق پسر خود عیسی مسیح (عبرانیان ۱:‏۱-۲، یوحنا ۱:‏۱۸) خودش را شناسانیده است‌، ما می‌توانیم او را بشناسیم‌. وقتی که مسیح روی زمین بود، مردم را دعوت می‌کرد که همراهش باشند. بنابراین توانستند او را بشناسند و بوسیلۀ شناختن او می‌توانستند پدرش را بشناسند. خداوند ما عیسی مسیح جسماً دیگر با ما نیست ولی روحاً با ماست و هیچ فرقی نمی‌کند. هنوز می‌توانیم او را بیابیم و بوسیلۀ مصاحبت با او می‌توانیم خدای پدر را بشناسیم‌.

خوانندگان عزیز، این شناخت از همه چیز مهم‌تر است چون خدا می‌فرماید که حکیم نباید از حکمت خود فخر بکند، یا شخص نیرومند از قوت خود یا ثروتمند از ثروت خود، «بلکه هر که می‌خواهد افتخار بکند به این افتخار بکند که مرا می‌شناسد» (ارمیا ۹:‏۲۳ و ۲۴). بوسیلۀ ایمان به مسیح زنده آن ارتباط بین خدا و ما برقرار می‌شود ولی ما باید از طریق خواندن کلام خدا و دعا، در حضور خدا بسر ببریم‌، همیشه با او راز و نیاز کنیم و به‌قول پولس «در معرفت خدا رشد و نمو بکنیم» (کولسیان ۱:‏۱۰). آیا در معرفت خدا رشد کرده‌اید؟ آیا نسبت به سال گذشته بیشتر او را می‌شناسید؟ ما مثل خنوخ‌، باید هر روز با او راه برویم و با او مشارکت داشته باشیم چون خداوند از ما همین را می‌خواهد.

۲- فروتنی‌

«زیرا قربانی را دوست نداشتی واِلا می‌دادم‌. قربانی سوختنی را پسند نکردی‌. قربانی‌های خدا روح شکسته است‌. خدایا دل شکسته و کوبیده را خوار نخواهی شمرد» (مزمور ۵۱:‏۱۶ و ۱۷). خصوصیت دوم به فروتنی مربوط است‌. جواب سؤال اصلی ما از میکا ۶:‏۸ همان را می‌گوید «خداوند از تو چه چیز را می‌طلبد غیر از اینکه ... در حضور خدای خویش با فروتنی سلوک نمایی». ما می‌دانیم که خدا، خدای متعال‌، در عالم بالا ساکن است‌. ولی طبق کلام خدا دیگر در کجا ساکن است‌؟ «خدای متعال و مقدس که تا ابد زنده است‌، چنین می‌گوید:‌ "من در مکانهای بلند و مقدس ساکنم و نیز در وجود کسی که روحی متواضع و توبه‌کار دارد"» (اشعیا ۵۷:‏۱۹).

ما هم می‌دانیم که در رابطه با همین موضوع مسیح الگوی ماست و به‌قول پولس «طرز تفکر شما درباره زندگی باید مانند طرز تفکر مسیح عیسی باشد». «هیچ عملی را از روی چشم‌همچشمی و خودخواهی انجام ندهید، بلکه با فروتنی‌، دیگران را از خود بهتر بدانید. به نفع دیگران فکر کنید و تنها در فکر خود نباشید» (فیلیپیان ۲:‏۳-۵).

۳- سپاسگزاری

«با سرود نام خدا را ستایش خواهم نمود و با دعای شکرگزاری عظمت او را خواهم ستود. خداوند چنین پرستش را بیش از قربانی حیوانات می‌پسندد» (مزمور ۶۹:‏۳۰ و ۳۱). سپاسگزاری و ستایش نقش مهمی در زندگی ایمانداران دارد. قربانی ما برای خداوند همین است‌. «پیوسته خدا را بوسیلۀ عیسی حمد گوییم و با صداهای خود نام او را تمجید نماییم - این است قربانی ما به درگاه خدا» (عبرانیان ۱۳:‏۱۵). بنابراین «برای هر چه که پیش بیاید خدا را شکر کنید زیرا خدا در عیسی مسیح از شما همین انتظار را دارد» (اول تسالونیکیان ۵:‏۱۸).

۴- اطاعت‌

مطابق ماجرایی که در اول سموئیل ۱۵ ذکر شده‌، شائول پادشاه یاد گرفت که اطاعت از فرمان خداوند مهم‌تر از قربانی‌هاست‌. در پایان‌، سموئیل به شائول می‌فرماید «...آیا خداوند به قربانی‌ها خشنود است یا به اطاعت از کلامش‌؟ اطاعت بهتر از قربانی است‌. اگر او را اطاعت می‌کردی خشنودتر می‌شد تا اینکه برایش گوسفندانِ فربه قربانی کنی» (آیه ۲۲). آیا کلام خدا را اطاعت می‌کنیم‌؟ مسیح می‌فرماید:‌ «اگر مرا دوست دارید دستورهای مرا اطاعت خواهید کرد» (یوحنا ۱۴:‏۱۵)؛ و این حالت نشان می‌دهد که ما اعضای خانوادۀ مسیح هستیم‌. «مادر من و برادران من آنانی هستند که کلام خدا را می‌شنوند و آن را بجا می‌آورند» (لوقا ۸:‏۲۱).

۵- تعهد کامل‌

خداوند در تورات می‌فرماید:‌ «پس الان ای اسرائیل‌، یهوه خدایت از تو چه می‌خواهد، جز اینکه از یهوه خدایت بترسی و در همۀ طریق‌هایش سلوک نمایی‌، و او را دوست بداری و یهوه خدای خود را به تمامی دل و به تمامی جان خود عبادت نمایی‌» (تثنیه ۱۰:‏۱۲ و ۱۳). پس خداوند از ما چه می‌خواهد؟ یک تعهد کامل که مستلزم اعتماد، ایمان و توکل به خداست‌. این تسلیم کامل از قربانی‌ها بالاتر است‌. خودمان را به عنوان قربانی زنده در اختیار خدا بگذاریم‌. اینجاست که به موضوع قلب انسان که در قسمت اول این مقاله مطرح شد، برمی‌گردیم. «به تمامی دل خود بر خداوند توکل نما و بر عقل خود تکیه مکن‌. در همۀ راه‌های خود او را بشناس و او طریقهایت را راست خواهد گردانید» (امثال ۳:‏۵ و ۶). «زیرا خداوند به تمام جهان چشم دوخته است تا کسانی را که از دل و جان به او وفادارند بیابد و به آنان قوت ببخشد» (دوم تواریخ ۶:‏۹).

بعد از رد شدن شائول‌، سموئیل تحت هدایت خدا داود را با آن دل پاکش برمی‌گزیند. کلام خدا می‌فرماید:‌ «کیست که به مکان قدس خداوند ساکن شود؟ او که پاک دست و صاف دل باشد - او که بی‌عیب سالک باشد و عدالت را بجا آورد و در دل خویش راستگو باشد» (مزمور ۲۴:‏۳).

پس در نتیجه‌، به‌گفتۀ پولس «ما می‌خواهیم خدایی را خشنود کنیم که دلهای ما را پیوسته می‌آزماید» (اول تسالونیکیان ۲:‏۴). بیایید بوسیلۀ روح‌القدس که در ما کار می‌کند، این خصائص روحانی را بپرورانیم‌. خداوند از ما همین را می‌خواهد.